Veel gestelde vragen over o.a. knobbelzwanen / andere wilde dieren (FAQ’s)

Er heerst  nog wel eens onduidelijkheid over het verplaatsen van dieren, wet- en regelgeving hier omheen, dieren in nood, diersterfte, misdrijven omtrent dieren, afval in het water en op land en visserij. Het gaat dan vooral om onduidelijkheid over welke instantie/organisatie gecontacteerd moet worden in welke situatie. Door het beantwoorden van de volgende Frequently Asked Questions (FAQ’s) proberen we dit op te lossen.

afval

Zwerfvuil in het water geeft een rommelig beeld, zorgt voor ergernis en trekt ongedierte aan. Ziet u ergens veel zwerfvuil in het water? Meld het de gemeente of het waterschap

http://www.hdsr.nl/melding/

Heb je last van zwerfafval? Als je weet wie de veroorzaker is, kun je die erop aanspreken. Meld de rommel anders bij de gemeente via een speciale app, de gemeentewebsite of telefoon.

Sommige gemeentes hebben een app voor je smartphone waarmee je heel makkelijk zwerfafval kunt melden. De app BuitenBeter geeft je melding aan alle gemeentes in Nederland door, van gemeentes die bij de app zijn aangesloten krijg je een reactie terug. In natuurgebieden zijn de natuurbeheerders verantwoordelijk (bijvoorbeeld Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer, Het Utrechts Landschap, Waterleidingbedrijf PWN). Wie de beheerder is, staat meestal op een bord bij de ingang van het gebied. De gemeente kan je eventueel ook vertellen wie die beheerder is.

https://www.milieucentraal.nl/minder-afval/afval-scheiden-en-recyclen/afval-verminderen/zwerfafval/

Natuurverstoring.nl is een meldpunt bedoeld voor mensen die onrechtmatigheden of verdachte situaties in het buitengebied zien en dit willen melden. Zoals o.a. afvaldumpingen, vernielingen, etc. Natuurverstoring.nl registreert landelijk alle meldingen en zorgt voor adequate doorgeleiding naar de juiste persoon of organisatie ter opvolging. Dit kan een buitengewoon opsporingsambtenaar (boa) of een politiefunctionaris zijn.

Het is belangrijk dat meldingen op eenvoudige wijze kunnen worden gedaan en informatie op centrale wijze wordt verzameld. Nu is dit vaak niet duidelijk en wordt soms de Politie gebeld of wordt er contact opgenomen met een gemeente of natuurbeschermingsorganisatie. Hierdoor ontstaat versnippering van belangrijke informatie en is niet duidelijk of en op welke wijze een melding een vervolg krijgt. Momenteel ontbreekt een duidelijk beeld waardoor het lastig is om trends en signalen succesvol aan te pakken.

dier uit het wild

Er mogen geen wilde vogels gehouden worden die in Europa gevangen zijn. Vogels die in het wild zijn geboren, moeten ook in het wild blijven. Vogels van buiten Europa mogen onder voorwaarden wel gevangen en gehouden worden.

Europese vogels mogen alleen gehouden worden als ze in gevangenschap zijn geboren, gekweekt dus. Een uitzondering vormen bevoegde instanties zoals vogelasiels die wél gevonden jonge en gewonde vogels mogen houden.

Er kan een melding worden gedaan via melden.wildlifecrime.nl. Daarna zal er waarschijnlijk politie onderzoek volgen.

Als een Knobbelzwaan is geland op een balkon of een zeer kleine tuin moet u contact op nemen met uw plaatselijke dierenambuance.

Een knobbelzwaan heeft altijd een lange aanloop nodig om te kunnen opstijgen dus zal dat vanuit een kleine tuin en of balkon niet lukken.

De wijze waarop dieren zijn gehuisvest kan ook een reden zijn om melding te doen bij 144. De Nederlandse wet voorziet in een (beperkt) aantal regels en voorschriften waaraan de huisvesting van dieren moet voldoen.

Nee dat mag niet, hoe goed uw bedoelingen ook zijn. Vogelasiels en vogelhospitalen hebben de taak op zich genomen om jonge of gewonde dieren te verzorgen. U mag een gevonden vogel niet langer dan 12 uur houden. Daarna moet u hem overbrengen naar een vogelasiel of vogelhospitaal, tenzij u een ontheffing heeft voor het houden van wilde vogels.

dode dieren

Alle dood gevonden in het wild levende dieren kunnen bij het DWHC worden gemeld. Hierbij is het DWHC vooral geïnteresseerd in

Buitengewone sterfte van algemeen voorkomende diersoorten (Voor meer informatie: https://www.dwhc.nl/).

Bijzondere, niet algemeen voorkomende diersoorten.

Het ‘speerpuntdier’ van het jaar. Voor 2016 is dat de groenling en andere vinkachtigen.

Melden bij de NVWA: Als er meer dan 3 watervogels (knobbelzwanen, ganzen of eenden) op dezelfde plaats liggen, moeten deze in verband met onderzoek naar Aviaire influenza (vogelgriep) worden gemeld bij de NVWA, via het telefoonnummer voor het melden van dierziekten en zoönosen (tel: 045 – 546 31 88).

Verdenking van botulisme moeten worden gemeld bij de beheerder van het betreffende water (gemeente, waterschap, Rijkswaterstaat).Voor meer informatie over botulisme zie http://www.vogelopvangdelft.nl/dier-gevonden/wat-is-botulisme/

Verdenking van wetsovertreding moet worden gemeld bij de lokale politie of bij een buitengewoon opsporingsambtenaar. Het kan ook worden gemeld bij het meldpunt van wildlife crime wanneer het om een wild dier. Dit meldpunt zal ook de benodigde hulpdiensten inschakelen.

gewonde dieren/dieren in nood

Bij een knobbelzwaan in nood kan gebeld worden naar de Dieren Alarm Centrale (alleen voor bepaalde plaatsen in Midden-Nederland) op nummer 0900-2000112. De telefonistes geven advies, en sturen indien nodig direct een ambulance. Deze ambulances rijden in een aantal plaatsen in Midden-Nederland.

Er kan ook direct worden gebeld met de dierenambulance (landelijk nummer voor dierenambulances en dierenhulpdiensten is 0900-0245). Op de volgende website staat informatie over dierenambulances en een kaart waarbij doorgeklikt kan worden naar de dierenambulance in het betreffende gebied van de provincie Utrecht: http://www.dierenambulanceutrecht.nl/

Bij meldpunt 144 Red een dier kan mishandeling of verwaarlozing van dieren gemeld worden. Ook als een dier in acute nood verkeerd, gewond is, of een gevaar voor zichzelf en de veiligheid van mensen oplevert, kan gebeld worden met 144.

Speciaal opgeleide politiemensen beoordelen de meldingen en sturen zo nodig het regionale politiekorps op een dier in nood af. Ook kunnen zij een dierenambulance of de Landelijke Inspectiedienst Dierenbescherming (LID) voor gezelschapsdieren en de nieuwe Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) voor bedrijfsmatig gehouden dieren inschakelen.

Het meldnummer 144 is 7 dagen per week 24 uur per dag bereikbaar. Is 144 om technische redenen niet bereikbaar? Dan kan gebeld worden met de politie via het landelijke nummer 0900-8844, of voor spoed 112.

Als een knobbelzwaan / wild dier / watervogel iets onnatuurlijks om zich heen heeft zitten, meldt u dat als gewond dier bij de juiste instanties ( zie vraag gewonde dieren ).

Een vast zittende knobbelzwaan of ander wild dier meldt u aan als een gewond dier bij de juiste instanties ( zie vraag over gewonde dieren).

Muskusrattenbestrijding is sinds 1 juli 2011 een wettelijk taak van de waterschappen. Zij hebben de opdracht om alle waterstaatswerken te beschermen tegen schade veroorzaakt door woel- en graafwerk van muskus- en beverratten. Muskusrattenbeheer West- en Midden Nederland gaat over muskusrattenbestrijding in de provincie Utrecht.

Dierenambulance (landelijk nummer voor dierenambulances en dierenhulpdiensten is 0900-0245)

Niet in alle gevallen hoeven knobbelzwanen aan de kant te kunnen komen. Vaak zien we ze zwemmen in kanalen of brede weteringen. Ze zijn prima in staat om hier vanaf het water weg te vliegen.

Dit geld niet voor zwanen die geleewiekt zijn, deze zwanen kunnen niet vliegen en dus is het van belang dat ze dan wel ergens de kant op kunnen om hun verenpak lekdicht te houden. In dit geval is het verstandig dat u contact opneemt met uw plaatselijk Dierenambulance.

knobbelzwaan en honden

Als u getuige bent van een of andere vorm van dierenmishandeling, bent u verplicht dit te melden. In Nederland is een landelijk meldpunt voor dieren in nood ingesteld: 144. Dit meldpunt werkt samen met de Dierenbescherming, Dierenpolitie, NVWA en de dierenambulances.
http://www.licg.nl/139/praktisch/omgaan-met-huisdieren/dier-en maatschappij/dierenmishandeling.html

Als u getuige bent van een of andere vorm van dierenmishandeling, bent u verplicht dit te melden. In Nederland is een landelijk meldpunt voor dieren in nood ingesteld: 144. Dit meldpunt werkt samen met de Dierenbescherming, Dierenpolitie, NVWA en de dierenambulances.
http://www.licg.nl/139/praktisch/omgaan-met-huisdieren/dier-en maatschappij/dierenmishandeling.html

Ik denk dat u zelf moet bedenken of het verstanding is?

Knobbelzwanen met jongen zullen de jongen zeker beschermen en ja dat kan heel hard en vel gaan. Dus houd daar rekening mee ook al mogen honden daar loslopen en zwemen.

Voor hondenbezitters is het belangrijk te weten waar het is toegestaan om de hond los te laten lopen en waar niet. In Nederland geldt een aantal wettelijke regels over het laten loslopen van honden:

Artikel 16:

  1. Een ieder is verplicht te verhinderen een dier dat hem toebehoort of onder zijn toezicht staat, in het veld dieren opspoort, doodt, verwondt, vangt of bemachtigt. 

    Toelichting: Omdat artikel 16 lid 3 spreekt over een dier dat aan iemand toebehoort of onder zijn/haar toezicht staat, heeft het artikel betrekking op ‘gehouden dieren’, zoals de hond. De wet legt dus aan hondeneigenaren een zogeheten ‘zorgplicht’ op, die inhoudt dat men moet voorkomen dat zijn/haar hond schade veroorzaakt (waaronder de knobbelzwaan).

    Artikel 50:

    1. Tot jagen geoorloofde middelen zijn
    2. Honden, niet zijnde lange honden. 3.Het is verboden zicht ter uitoefening van de jacht in het veld te verbinden met andere dan tot jagen geoorloofde middelen. 4.Degene die zich in het veld bevindt met een of meer tot jagen geoorloofde middelen, bedoeld in het eerste lid, alsmede met middelen waarmede kan worden gejaagd, wordt geacht zich daarmede ter uitoefening van de jacht in het veld te bevinden tenzij het tegendeel blijkt.

    Met ‘het veld’ wordt in deze artikelen elk terrein bedoeld dat eventueel geschikt zou kunnen zijn om te jagen. Dat is dus bos, heide, velden, strand, binnenwater, in feite elk natuurlijk terrein dat buiten de bebouwde kom ligt.

    Buiten de bebouwde kom: Wanneer de hond is aangelijnd dan is het vermoeden groot dat er niet met de hond gejaagd wordt. Wanneer de hond losloopt dan is het belangrijk hoe goed de hond onder controle is door de eigenaar en wat voor type hond het is. Wanneer de hond het wild najaagt of vangt dan is de eigenaar in overtreding van de wet.

    Binnen de bebouwde kom geldt de Algemene Plaatselijke Verordening (APV), van de gemeente. Daarin kan de gemeente regels opnemen over honden, zoals waar deze los mogen lopen en waar niet. Doorgaans moeten honden aangelijnd zijn, behalve op de daarvoor aangewezen losloopterreinen. Bij de gemeente is op te vragen waar losloopgebieden voor honden zijn.

    http://www.licg.nl/45k/praktisch/wetgeving/wetgeving/loslopen-of-aanlijnen.html

Dit is dus afhankelijk of honden daar los mogen lopen en daarnaast is het natuurlijk of uw hond gehoorzaam is. Daarnaast is het aan u of u het verstanding vind. Hou rekening dat zwanen hun gebied beschermen en ja vaak zal een hond winnen maar houd rekening met de vleugels van de zwanen slaan die goed raak dan is het voor u hond ineens zeer gevaarlijk.

Voor hondenbezitters is het belangrijk te weten waar het is toegestaan om de hond los te laten lopen en waar niet. In Nederland geldt een aantal wettelijke regels over het laten loslopen van honden:

Artikel 16:

  1. Een ieder is verplicht te verhinderen een dier dat hem toebehoort of onder zijn toezicht staat, in het veld dieren opspoort, doodt, verwondt, vangt of bemachtigt.Toelichting: Omdat artikel 16 lid 3 spreekt over een dier dat aan iemand toebehoort of onder zijn/haar toezicht staat, heeft het artikel betrekking op ‘gehouden dieren’, zoals de hond. De wet legt dus aan hondeneigenaren een zogeheten ‘zorgplicht’ op, die inhoudt dat men moet voorkomen dat zijn/haar hond schade veroorzaakt (waaronder de knobbelzwaan).

    Artikel 50:

    1. Tot jagen geoorloofde middelen zijn
    2. Honden, niet zijnde lange honden. 3.Het is verboden zicht ter uitoefening van de jacht in het veld te verbinden met andere dan tot jagen geoorloofde middelen. 4.Degene die zich in het veld bevindt met een of meer tot jagen geoorloofde middelen, bedoeld in het eerste lid, alsmede met middelen waarmede kan worden gejaagd, wordt geacht zich daarmede ter uitoefening van de jacht in het veld te bevinden tenzij het tegendeel blijkt.

    Met ‘het veld’ wordt in deze artikelen elk terrein bedoeld dat eventueel geschikt zou kunnen zijn om te jagen. Dat is dus bos, heide, velden, strand, binnenwater, in feite elk natuurlijk terrein dat buiten de bebouwde kom ligt.

    Buiten de bebouwde kom: Wanneer de hond is aangelijnd dan is het vermoeden groot dat er niet met de hond gejaagd wordt. Wanneer de hond losloopt dan is het belangrijk hoe goed de hond onder controle is door de eigenaar en wat voor type hond het is. Wanneer de hond het wild najaagt of vangt dan is de eigenaar in overtreding van de wet.

    Binnen de bebouwde kom geldt de Algemene Plaatselijke Verordening (APV), van de gemeente. Daarin kan de gemeente regels opnemen over honden, zoals waar deze los mogen lopen en waar niet. Doorgaans moeten honden aangelijnd zijn, behalve op de daarvoor aangewezen losloopterreinen. Bij de gemeente is op te vragen waar losloopgebieden voor honden zijn.

    http://www.licg.nl/45k/praktisch/wetgeving/wetgeving/loslopen-of-aanlijnen.html

Knobbelzwanen op de weg

Bij de gemeente (Houten  030 63 92 611) of bij uw plaatselijke dierenambulance.

Bij de provincie. Voor de provincie Utrecht: Voor spoedeisende zaken kan dag en nacht dag gebeld worden naar (030) 258 36 00.

voor niet-spoedeisende meldingen kan het klachtenformulier ingevuld worden:

https://www.provincie-utrecht.nl/loket/klacht-bezwaar/

0800 8002 Rijkswaterstaat

Onderstaande een kaart met wegbeheerders op de verschillende wegen

https://www.rijkswaterstaat.nl/kaarten/wegbeheerders.aspx

Wanneer een dier een gevaar voor zichzelf en de veiligheid van mensen oplevert dan kan er ook worden gebeld met het landelijk meldnummer 144, dat is ondergebracht bij de Landelijke Eenheid (van de Nationale Politie).

Speciaal opgeleide politiemensen beoordelen de meldingen en sturen zo nodig het regionale politiekorps op een dier in nood af. Wanneer dit nummer niet bereikbaar is, kan worden gebeld naar de politie via het landelijke nummer 0900-8844, of voor spoed 112

visserij

Het is voor sportvissers op grond van art. 3 van het “Reglement voor de binnenvisserij 1985” verboden om de door hun gevangen vis te verkopen of te koop aan te bieden. Ook het in de handel brengen of weggeven van met de hengel gevangen vis is verboden. Artikel 3 van het “Reglement voor de binnenvisserij 1985” is gebaseerd op artikel 16 van de Visserijwet 1963. Het overtreden van voorschriften die zijn gebaseerd op artikel 16 van de Visserijwet 1963 is strafbaar gesteld in art. 1a van de Wet op de economische delicten (WED) onder 30.

Het verkopen van vis is ook verboden op grond van de voorwaarden die gelden voor de wateren die zijn opgenomen in de Gezamenlijke Lijst van Nederlandse Viswateren, behorende bij de VISpas. Wie de voorwaarden van zijn schriftelijke toestemming overtreedt, vist zonder de schriftelijke toestemming van de visrechthebbende voor die vorm van visserij. http://www.sportvisserijnederland.nl/vispas/visserijwet-en-regels/binnenwater/overtredingen-feitcodes-en-boetebedragen.html

Sommige vissers willen vis levend bewaren bijvoorbeeld om later een foto te maken van hun vangst, om deze vers te houden en later op te eten of om deze vis later als (dood) aas te gebruiken.

Het tijdelijk bewaren van vissen is wettelijk toegestaan; de Visserijwet 1963 zegt hier niets over. Uiteraard mag vis alleen bewaard worden buiten de eventueel voor die soort geldende gesloten periode en als de vissen groter zijn dan de eventueel voor die soort geldende minimummaat. Let op: een visrechthebbende kan in zijn schriftelijke toestemming (vergunning) opnemen dat gevangen vis (van bepaalde soorten) direct moet worden teruggezet.

http://www.sportvisserijnederland.nl/vispas/visserijwet-en-regels/binnenwater/vis-bewaren-meenemen.html

Controle en handhaving op het bezit van de juiste visdocumenten is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van de sportvisserijsector en de overheid. De sportvisserijsector krijgt hierin echter een steeds grotere verantwoordelijkheid toebedeeld. Die verantwoordelijkheid pakken de honderden vrijwillige verenigingscontroleurs graag en goed op. Daarnaast hebben veel federaties Buitengewone Opsporingsambtenaren (BOA’s) in dienst speciaal voor controle en handhaving Visserijwet 1963. http://www.sportvisserijnederland.nl/hsv-service/controle/

Stroperij door beroepsvissers kan worden gemeld bij de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA) die een speciaal meldpunt heeft: 0900 – 03 88. https://www.nvwa.nl/organisatie/contact/melden-en-vragen-voor-burgers-consumenten

Stroperij kan ook worden gemeld bij de reguliere politie: 0900-88 44. Daarnaast kan ook contact worden opgenomen met de hengelsportfederatie omdat die directe contacten heeft met buitengewoon opsporingsambtenaren (boa’s). De telefoonnummers van de federaties staan onder andere in de Gezamenlijke Lijst van Nederlandse Viswateren en in de Kleine Lijst van Viswateren. http://www.sportvisserijnederland.nl/vispas/visserijwet-en-regels/binnenwater/overtredingen-feitcodes-en-boetebedragen.html

Wanneer iemand toestemming van de visrechthebbende heeft om te vissen dan wil dat niet zeggen dat hij met die toestemming het hele jaar door 24 uren per dag mag vissen. Er gelden namelijk bijzondere regels voor het vissen tussen twee uur na zonsondergang en één uur voor zonsopgang. Het vissen tussen deze uren wordt vaak “nachtvissen” genoemd.

Voor meer duidelijkheid over de wettelijke regels: http://www.sportvisserijnederland.nl/vispas/visserijwet-en-regels/binnenwater/nachtvissen.html

Met uitzondering van 12 wateren, waaronder het IJsselmeer, mag er vanaf 1 oktober 2012 het hele jaar door ’s nachts worden gevist. Met deze verruiming van het nachtvissen hebben visrechthebbenden een extra verantwoordelijkheid gekregen om het nachtvissen in goede banen te leiden. Om eventuele problemen langs de waterkant te voorkomen heeft Sportvisserij Nederland samen met de federaties een gezamenlijke Nachtvistoestemming ontwikkeld. Deze (landelijke) Nachtvistoestemming geeft toestemming om in de wateren die in de Gezamenlijke Lijst van Nederlandse Viswateren staan en die zijn voorzien van het symbool  ook ’s nachts te vissen. http://www.sportvisserijnederland.nl/vispas/lijsten-van-wateren/

Om in het Nederlandse binnenwater te mogen vissen moet je volgens artikel 21 van de Visserijwet 1963 zelf visrechthebbende zijn (eigenaar van heerlijk visrecht, eigenaar van de grond onder het water of huurder van het visrecht) of schriftelijk toestemming hebben van de visrechthebbende om te mogen vissen.

Omdat de meeste mensen zelf geen visrechthebbende zijn, zijn de meeste sportvissers aangewezen op de schriftelijke toestemming van de visrechthebbende. Die visrechthebbende is vaak een hengelsportvereniging die het visrecht huurt van de eigenaar van de grond onder het water (particulier, gemeente, overheid etc.) of van een beroepsvisser.

N.B. een sportvisser heeft sinds 2007 naast de toestemming van de visrechthebbende geen akte meer nodig.

Voor meer informatie: http://www.sportvisserijnederland.nl/vispas/visserijwet-en-regels/binnenwater/toestemming-om-te-vissen.html

Wet- en regelgeving

Onder de term “nest en rustplaats” vallen holen en nesten en andere locaties die voor bepaalde perioden in het jaar een bestendig gebruik kennen (zie ook ‘voortplantingsplaatsen en rustplaatsen’).

Hiertoe behoren ook holen en andere locaties die jaar in jaar uit voor een deel van het jaar in gebruik zijn en waarvoor in de nabije omgeving geen natuurlijke en duurzame alternatieven bestaan. Dit zijn plekken die van belang zijn voor het goed functioneren van een bepaalde individu/groep.

Een plaats waarvan de individuen van een soort slechts kortstondig en tijdelijk gebruik maken wordt niet beschouwd als een nestplaats, voortplantingsplaats of rustplaats. In de context van de Guidance document kan voor vogelsoorten die in een groter gebied activiteiten ontplooien, de definitie van rustplaats beperkt worden tot een plaats die duidelijk is afgebakend.

Bijvoorbeeld: de nestkast van een steenuil kan buiten het broedseizoen gezien worden als een rustplaats. En niet een tak in een boom waar de steenuil af en toe eens op zit.

Het begrip nest en het begrip voortplantingsplaats of rustplaats hebben dezelfde dekking.

Dit kan door contact op te nemen met de gemeente met de vraag of zij tijdelijk een hek tussen het knobbelzwanennest en het pad willen plaatsen. Het hoeft niet hoog te zijn, want zij kunnen uit stilstand vrij slecht opvliegen, maar het moet wel redelijk lang zijn, misschien 15 tot 20 meter. Op die manier zijn knobbelzwaan en voetganger veilig.

Nee, alleen de gemeente kan knobbelzwanen verjagen of verplaatsen met een ontheffing. Deze ontheffing kan worden aangevraagd bij de provincie.

Regelmatig ontvangt de gemeente meldingen van overlast door vogels. Dit varieert van overlast door vogelpoep op auto’s of de was, tot grote groepen knobbelzwanen die gebieden innemen en/of agressief gedrag vertonen richting mensen of geparkeerde auto’s. Vooral als er een nest met jongen is.

De gemeente kan alleen ingrijpen als er structureel overlast is of als er gevaarlijke situaties ontstaan. Het niet voeren van de dieren en voldoende afstand bewaren scheelt al veel.

De gemeente kan knobbelzwanen alleen verjagen of verplaatsen met een ontheffing. Deze ontheffing kan worden aangevraagd bij de provincie.

Per 1 januari 2017 vervangt de Wet natuurbescherming de Flora- en Faunawet, de Boswet en de Natuurbeschermingswet 1998. De uitvoering van deze nieuwe wet komt grotendeels in handen van de provincies.

Meer informatie over het aanvragen van vergunningen en ontheffingen vanaf 1 januari 2017, leest u op de informatiepagina Wet natuurbescherming.

Meer informatie: https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/natuur-en-biodiversiteit/inhoud/nieuwe-natuurwet

http://www.natuurindegemeente.nl/magazine/artikelen/december-2016/nuttige-links-en-instrumenten-ter-ondersteuning-in-de-uitvoering-van-de-wet-natuurbescherming/

https://www.provincie-utrecht.nl/loket/vergunning-en/beheer-schadebestrijding/